กุยแก (Guo Jia: 郭嘉) ตัวละครในวรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์จีนซึ่งมีตัวตนในประวัติศาสตร์ยุคสามก๊ก มีชีวิตอยู่ในช่วงปี 170-207 (ปลายสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออก) ชื่อเดิมว่า "เฟิ่งเซียว" (Fengxiao) เขาเป็นยอดนักการทหารที่วิเคราะห์สถานการณ์ได้อย่างแตกฉานและวางกลยุทธ์ได้อย่างแยบยล กล่าวกันว่าความสามารถของเขาไม่ไม่ด้อยไปกว่า "ขงเบ้ง" หรือ "บังทอง" เลย


กุยแกจากภาพยนตร์สามก๊ก

กุยแกมีปณิธานที่แน่วแน่มาตั้งแต่วัยหนุ่ม เขาเร้นกายอยู่ในสถานที่สงบเพื่อรอจังหวะได้แสดงความสามารถโดยมีผู้รู้เพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่มองเห็นศักยภาพของยอดกุนซือหนุ่มผู้นี้ ดังนั้นชื่อเสียงของเขาจึงไม่โด่งดังเป็นที่รู้จักมากนัก กระทั่งเข้าสู่ยุคแห่งความโกลาหลเขาจึงตัดสินใจออกมาทำตามอุดมการณ์

เป้าหมายของผู้ทรงภูมิความรู้ในยุคนั้นก็คือ การเลือกรับใช้เจ้านายที่ดี กุยแกเองก็เช่นเดียวกัน เขาเริ่มต้นตามหาเจ้านายที่ตนเองจะให้คำปรึกษาโดยเขาได้ยินข่าวมาว่า "อ้วนเสี้ยว" เป็นคนที่ยกย่องผู้มีภูมิความรู้จึงตัดสินใจไปอยู่ด้วย แต่แล้วกลับพบความจริงว่าอ้วนเสี้ยวมีดีเพียงเปลือกนอก

กุยแกตัดสินใจลาจากอ้วนเสี้ยว ประจวบกับช่วงเวลานั้น "โจโฉ" ซึ่งกำลังขยายอิทธิพลสูญเสียกุนซือคนสำคัญไปโดยโจโฉได้รับคำแนะจาก "ซุนฮก" ว่ายังมียอดนักการทหารนามว่ากุยแกอยู่ โจโฉจึงเรียกตัวกุยแกมาพบซึ่งต่างฝ่ายต่างปีติยินดีถึงขั้นรู้สึกเสียดายที่มาเจอกันช้าเสียเหลือเกิน

กุยแกได้รับการแต่งตั้งให้เป็นกุนซือวางแผนการรบให้กับวุยก๊ก ในศึกใหญ่ที่โจโฉจะต้องเผชิญหน้ากับอ้วยเสี้ยวที่มีกองกำลังยิ่งใหญ่กว่าหลายเท่า ไม่ว่ามองอย่างไรก็แทบจะไม่มีหวังชนะเลย แต่กุยแกได้ยก 10 ข้อดีของโจโฉ และ 10 ข้อด้อยของอ้วนเสี้ยวมาสาธยายทำให้กองทัพมีขวัญกำลังใจจนสุดท้ายสามารถเอาชนะอ้วนเสี้ยวได้

ด้วยมันสมองอันปราดเปรื่องของกุยแกทำให้กองทัพโจโฉยิ่งใหญ่เกรียงไกร แต่เรื่องน่าเศร้าเกิดขึ้นเมื่อกุยแกล้มป่วยและอาการของเขาทรุดลงเรื่อยๆ สุดท้ายจึงจากไปในปี 207 ด้วยวัยเพียง 37 ปี การจากไปของกุยแกนับเป็นความสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่ของโจโฉ เขาถึงกับพร่ำพรรณนาออกมาด้วยความอาลัยอาวรณ์

ความสามารถในการวิเคราะห์และวางแผนรบของกุยแกเรียกได้ว่าไม่เป็นสองรองใคร การมีอยู่ของกุยแกทำให้ทัพโจโฉยิ่งใหญ่เกรียงไกรและอาจกลายเป็นผู้ชนะในที่สุด แต่หลังจากกุยแกจากไปก่อนวัยอันควรกองทัพโจโฉต้องพบกับความพ่ายแพ้ย่อยยับถึงขนาดที่โจโฉคร่ำครวญว่าหากกุยแกยังอยู่เขาคงไม่ต้องตกอยู่ในสถานการณ์เช่นนี้…