วัฒนธรรมจีนสมัยโบราณ การจับคู่ระหว่างหนุ่มสาวเป็นหน้าที่ของแม่สื่อที่เรียกว่า ‘หงเหนียง’ แต่นอกเหนือจากแม่สื่อแล้วก็ยังมีที่พึ่งทางใจในการดลบันดาลความรักคือ ‘เย่ว์เซี่ยเหล่าเหริน’ (月下老人) หรือ ‘ผู้เฒ่าแห่งดวงจันทร์’ (The old man under the moon) ผู้ทำหน้าที่กามเทพนำพาความรักและการแต่งงาน


เย่ว์เซี่ยเหล่าเหริน (月下老人)

เย่ว์เซี่ยเหล่าเหรินหรือ ‘เย่ว์เหล่า’ (Yue Lao: 月老) ท่านนี้คือผู้ดลบันดาลความรักและการครองคู่ เรียกง่ายๆก็คือ ‘กามเทพจีน’ รูปลักษณ์ของท่านเป็นชายชราถือสมุดบัญชีและไม้เท้า มีถุงผ้าใส่ด้ายแดงอยู่ข้างกาย เชื่อว่าคู่รักทั้งหลายเกิดจากการจับคู่ของท่าน โดยหากท่านนำด้ายแดงไปผูกไว้กับชายหญิงคู่ใดก็จะได้แต่งงานกัน

มีตำนานเล่าว่าในสมัยราชวงศ์ถังมีชายหนุ่มผู้ล้มเหลวในการหาภรรยานามว่า ‘เหวยกู้’ (Wei Gu) ระหว่างเดินทางผ่านเมืองซ่งเฉิงเขาเห็นชายชรากำลังอ่านหนังสืออยู่ใต้แสงจันทร์ เหวยกู้รู้สึกประหลาดใจจึงเดินเข้าไปถามว่ากำลังทำอะไรอยู่ ชายชราตอบว่ากำลังอ่านหนังสือเนื้อคู่ว่าใครกำลังจะแต่งงานกับใครและในถุงสัมภาระของเขาก็มีด้ายแดงที่จะผูกติดกับข้อเท้าของสามีภรรยาคู่นั้น

เมื่อเหวยกู้กับชายชราเดินมาด้วยกันจนถึงตลาด พวกเขาเห็นหญิงตาบอดอุ้มเด็กวัยสามขวบไว้ในอ้อมแขน ชายชราบอกเหวยกู้ว่าเด็กน้อยคนนั้นจะกลายเป็นภรรยาของเขาในอนาคต เหวยกู้คิดว่าเรื่องนี้ยากเกินกว่าจะเชื่อและแม่ลูกคู่นี้ก็ดูเหมือนจะยากจนเขาจึงสั่งให้บ่าวไพร่ใช้มีดดับลมหายใจของเด็กคนนั้น

14 ปีต่อมา ‘หวังไท่’ (Wang Tai) ผู้ว่าการเมืองเซียงโจวยกลูกสาวให้แต่งงานกับเหวยกู้ แม้ว่าลูกสาวของเขาจะมีรูปโฉมที่งดงามแต่กลับมีปัญหาในการเดินและมีแผลเป็นขนาดใหญ่บนร่าง เมื่อเหวยกู้ถามว่าเกิดอะไรขึ้นจึงได้รู้ว่าหญิงสาวรายนี้ถูกชายคนหนึ่งทำร้ายเมื่อ 14 ปีก่อน

เหวยกู้จำได้ทันทีว่าหญิงสาวคนนี้เป็นใครและนึกถึงคำพูดของชายชราขึ้นมา เหวยกู้แต่งงานอยู่กินกับภรรยาจนมีลูกด้วยกัน 3 คน เขาพยายามตามหาชายชราเพื่อให้ช่วยจับคู่ที่เหมาะสมให้กับลูกๆของเขา ทว่าชายชราก็ปฏิเสธที่จะหาคู่ครองให้ จนเวลาผ่านไปหลายปีก็ไม่ปรากฏว่าลูกๆของเขาได้แต่งงาน...

เมื่อเรื่องราวของเหวยกู้ถูกเผยแพร่ออกไปผู้คนจึงต่างพากันสวดภาวนาให้ชายชราช่วยเหลือในการหาคู่แต่งงาน ทั้งนี้ไม่มีใครรู้ชื่อเสียงเรียงนามที่แท้จริงของชายชรา ทุกคนจึงเรียกท่านว่า ‘ผู้เฒ่าแห่งดวงจันทร์’

ในพิธีแต่งงานแบบโบราณคู่บ่าวสาวจะเดินถือด้ายแดงยาวกับริบบิ้นซึ่งอาจจะเป็นสัญลักษณ์การจับคู่ของท่านเย่ว์เหล่า ส่วนสถานที่ในการขอพรความรักจากท่านเย่ว์เหล่าได้แก่ วัดหวังต้าเซียนและวัดเจ้าแม่กวนอิมริมหาดรีพัลส์ในฮ่องกง วัดอาม่าในมาเก๊า วัดหลงซานและวัดเสียไห่เฉิงหวงในไต้หวัน