ถ้ำอวิ๋นกัง (Yungang Grottoes: 云岗石窟) ประติมากรรมถ้ำหินแกะสลักพุทธศิลป์เมืองต้าถง มณฑลซานซี สาธารณรัฐประชาชนจีน ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมเมื่อปี 2001 จากองค์การยูเนสโก


ถ้ำผาอวิ๋นกัง (ถ้ำหยุนกัง: Yungang Grottoes: 云岗石窟) เมืองต้าถง มณฑลซานซี สาธารณรัฐประชาชนจีน
China Daily

ถ้ำอวิ๋นกังเป็นหนึ่งในประติมากรรมถ้ำที่มีชื่อเสียงที่สุดของจีนตั้งอยู่ห่างจากตัวเมืองต้าถงไปทางตะวันออกราว 16 กิโลเมตร มีประวัติยาวนานกว่า 1,500 ปี ประกอบด้วยถ้ำน้อยใหญ่กว่า 200 แห่ง กระจายอยู่โดยรอบรัศมีกว่า 1 กิโลเมตร

ถ้ำอวิ๋นกังถูกจัดให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวระดับ 5A สันนิษฐานว่าถ้ำน่าจะเริ่มสร้างในรัชสมัยเหอผิงแห่งราชวงศ์เว่ยเหนือด้วยเทคนิคการขุดเจาะถ้ำ โดยมีการสร้างต่อเนื่องมาจนถึงสมัยราชวงศ์ถังซึ่งเป็นยุคสมัยที่พุทธศาสนามีความเจริญสูงสุด

ในบรรดาจำนวนถ้ำที่ยังหลงเหลือยู่ถึงปัจจุบันอนุญาตให้เข้าชมด้านในได้เพียงบางส่วน ถ้ำบางแห่งแม้จะมีสภาพทรุดโทรมลงไปตามกาลเวลา แต่ยังคงเหลือหลักฐานอันแสดงถึงความรุ่งเรืองของพุทธศาสนาในอดีตทิ้งเอาไว้

ภายในถ้ำหมายเลข 5 มีพระพุทธรูปแกะสลักสูง 17 เมตร ถ้ำหมายเลข 6 มีเจดีย์สลักทรงสี่เหลี่ยมสูง 15 เมตร ภาพแกะสลักชีวประวัติศากยมุนีพุทธเจ้าและถ้ำหมายเลข 19 มีขนาดใหญ่ที่สุด ภายในมีรูปสลักพระศากยมุนีและพระราหุล