วัดวันเหมียว (Van Mieu: Văn Miếu) วัดขงจื๊อในกรุงฮานอย วัดวันเหมียวรู้จักกันในอีกชื่อว่า "วิหารวรรณกรรม" (Temple of Literature: Văn Miếu Quốc Tử Giám) ใช้เป็นสถานที่บ่อเพาะบัณฑิตผู้ทรงภูมิของเวียดนาม แม้ปัจจุบันจะไม่มีการเรียนการสอนเหมือนในอดีตแล้ว


วัดวันเหมียว (Van Mieu: Văn Miếu)
ภาพ: Văn Miếu

วัดวันเหมียวเริ่มสร้างเมื่อปี 1070 ในรัชสมัยของพระเจ้าหลีไทโต (ออกเสียงผิดต้องขออภัย) เพื่อเป็นการเชิดชูให้เกียรติแด่ "ขงจื๊อ" โดยสร้างให้มีองค์ประกอบตรงตามหลักฮวงจุ้ยคล้ายวัดขงจื๊อในเมืองฉวีฟู่ มณฑลซานตง (เมืองบ้านเกิดขงจื๊อ)

ในอีก 6 ปีต่อมา มีการสร้างโรงเรียนสำหรับขุนนางขึ้นมาภายในบริเวณวัดวันเหมียวซึ่งถือได้ว่าเป็นมหาวิทยาลัยแห่งชาติแห่งแรกของเวียดนาม

ภายหลังราชวงศ์ตรันขึ้นมาปกครองเวียดนาม มีการปรับเปลี่ยนกฎเกณฑ์โดยอนุญาตให้ประชาชนทั่วไปสามารถเข้ามาเรียนที่วัดวันเหมียวได้ แต่บทบาทการเป็นมหาวิทยาลัยยุติลงเมื่อฝรั่งเศสเข้ามายึดครองเวียดนามในช่วงปลายศตวรรษที่ 18 วัดวันเหมียวจึงถูกปล่อยทิ้งไว้ในสภาพรกร้าง

พื้นที่ภายในวัดมันเหมียวแบ่งออกเป็น 5 ชั้น แต่ละชั้นต่างมีจุดเด่นและความสำคัญแตกต่างกันไป ไล่มาตั้งแต่หออักษรสำหรับกวี สระน้ำที่สะท้อนแสงจากดวงอาทิตย์ พลาดไม่ได้คือ "ศิลาจารึกจอหงวน" แผ่นหินตั้งอยู่บนหลังเต่าหินซึ่งจารึกชื่อของผู้ที่สอบผ่านหลักสูตรการศึกษาของวัดที่หลงเหลือไว้จำนวน 82 แผ่น

วัดวันเหมียวเป็นสถานที่รวบรวมเรื่องราวทางการศึกษาของเวียดนามที่นักศึกษาและนักท่องเที่ยวนิยมเดินทางมาเยือนเพื่อสร้างขวัญกำลังใจ ทางการเวียดนามให้ความสำคัญกับวัดวันเหมียวมากโดยมีการบูรณะวัดครั้งใหญ่ในปี 1920, 1954 และ 2000 ทำให้วัดมีสภาพที่สมบูรณ์มาจนถึงปัจจุบัน